Боз чоюндун CNC иштетүү продуктусу

Механикалык иштетүү - бул материалды (көбүнчө металлды) контролдонуучу материалды алып салуу процесси аркылуу каалаган акыркы формага жана өлчөмдөргө кесүү процесси. Бул жалпы темага ээ болгон процесстер, контролдонуучу материалды алып салуу, бүгүнкү күндө аддитивдик өндүрүш катары белгилүү болгон контролдонуучу материалдарды кошуу процесстеринен айырмаланып, жалпысынан субтрактивдүү өндүрүш деп аталат. Аныктаманын "контролдоочу" бөлүгү эмнени билдирсе, ар кандай болушу мүмкүн, бирок ал дээрлик ар дайым станокторду колдонууну билдирет (электр шаймандарынан жана кол аспаптарынан тышкары).

Машина жасоо көптөгөн өндүрүштүн бир бөлүгү болуп саналатметалл буюмдары, бирок аны жыгач, пластмасса, керамика жана композит сыяктуу материалдарда да колдонсо болот. Машина жасоого адистешкен адам машинист деп аталат. Механикалык иштетүү жасалуучу бөлмө, имарат же ишкана станок цехи деп аталат. Заманбап иштетүүнүн көбү компьютердик сандык башкаруу (CNC) аркылуу ишке ашырылат, мында компьютерлер тегирмендердин, токардык станоктордун жана башка кесүүчү станоктордун кыймылын жана иштешин башкаруу үчүн колдонулат. Бул эффективдүүлүктү жогорулатат, анткени CNC машинасы пилотсуз иштейт, ошондуктан станок цехтери үчүн эмгек чыгымдарын азайтат.

Үч негизги иштетүү процесси токуу, бургулоо жана фрезерлөө болуп бөлүнөт. Ар кандай категорияларга кирген башка операцияларга формалоо, пландоо, ташуу, брошинг жана араалоо кирет.

Токарлык операциялар – металлды кесүүчү аспапка каршы жылдыруунун негизги ыкмасы катары даярдалган тетикти айландыруу операциялары. Токарь станоктору токардык иште колдонулуучу негизги станок болуп саналат.

Фрезердик операциялар – кесүүчү аспаптын кесүүчү четтерин даярдалган тетикке тийгизүү үчүн айланган операциялар. Фрезердик станоктор фрезердөөдө колдонулган негизги станок болуп саналат.

Бургулоо операциялары – тешиктерди даярдоо же тазалоочу кескичтин астыңкы четинде кесүүчү жээктери бар кескичти даярдалган тетикке тийгизүү жолу менен жасалган операциялар. Бургулоо иштери негизинен бургулоочу пресстерде, бирок кээде токардык же тегирмендерде жасалат.

Ар кандай операциялар - бул, так айтканда, иштетүү операциялары болбошу мүмкүн болгон операциялар, анткени алар талкан чыгаруучу операциялар болушу мүмкүн эмес, бирок бул операциялар кадимки станокто аткарылат. Күйүү - ар кандай операциялардын мисалы. Күйгүзүү эч кандай чач жасалбайт, бирок токардык станокто, тегирменде же бургулоочу прессте аткарылышы мүмкүн.

Даярдоону талап кылган бүтпөгөн материал даяр буюмду түзүү үчүн кесилиши керек. Даяр продукт инженердик чиймелер же схемалар боюнча ошол даярдалган спецификацияларга жооп берген даяр продукт болот. Мисалы, бир даана белгилүү бир тышкы диаметри талап кылынышы мүмкүн. Токарлык станок – бул металл даярдалган тетикти айлантуу жолу менен ошол диаметрди түзүү үчүн колдонула турган станок, ошону менен кесүүчү аспап металлды кесип, талап кылынган диаметрге жана беттин аягына дал келген жылмакай, тегерек бетти түзө алат. Цилиндрдик тешик түрүндөгү металлды алып салуу үчүн бургу колдонсо болот. Металлдарды жок кылуунун ар кандай түрлөрү үчүн колдонулушу мүмкүн болгон башка аспаптар – фрезер, араа жана майдалоочу машиналар. Ушул эле ыкмалардын көбү жыгач иштетүүдө колдонулат.

Өнүктүрүүнүн алдыңкы ыкмаларына тактык киретCNC иштетүү, электрдик разрядды иштетүү (EDM), электро-химиялык эрозия, лазердик кесүү, же суу агымы менен кесүү металлды калыптандыруу.

Коммерциялык ишкана катары, иштетүү көбүнчө негизги станокту камтыган бир же бир нече жумушчу бөлмөдөн турган станоктук цехте жүргүзүлөт. Машина цехи өз алдынча иш болушу мүмкүн болсо да, көптөгөн ишканалар бизнестин атайын муктаждыктарын колдогон ички машина цехтерин кармашат.

Иштетүү инженердик чиймелерде же схемаларда белгиленген спецификацияларга жооп бериши үчүн бир даана үчүн көптөгөн деталдарга көңүл бурууну талап кылат. Туура өлчөмдөргө байланыштуу ачык көйгөйлөрдөн тышкары, даярдалган материалда туура финишке же бетинин жылмакайдыгына жетишүү маселеси бар. Даярдоочу тетиктин иштетилген бетинде табылган начар финиш туура эмес кысуудан, тажатма инструменттен же шайманды туура эмес көрсөтүүдөн келип чыгышы мүмкүн. Көбүнчө чат деп аталган бул начар беттин жасалгасы толкундуу же туура эмес фиништен, ошондой эле даярдалган тетиктин иштетилген беттеринде толкундардын пайда болушунан көрүнүп турат.

Механикалык иштетүү – бул кесүүчү аспап менен даярдалган материалдан майда чиптерди алып салуу үчүн колдонулган ар кандай процесс (даярдаманы көбүнчө “жумуш” деп аташат). Операцияны аткаруу үчүн аспап менен иштин ортосунда салыштырмалуу кыймыл керек. Бул салыштырмалуу кыймылга көпчүлүк иштетүү операцияларында "кесүү ылдамдыгы" деп аталган негизги кыймыл жана "берүү" деп аталган экинчи кыймыл аркылуу жетишилет. Куралдын формасы жана анын жумушчу бетине кириши бул кыймылдар менен айкалышып, пайда болгон жумушчу беттин керектүү формасын берет.

Механикалык иштетүү операциялары
Механикалык иштетүү операцияларынын көптөгөн түрлөрү бар, алардын ар бири белгилүү бир геометрияны жана беттик текстураны түзүүгө жөндөмдүү.

Токарууда бир кесүүчү жээги бар кесүүчү аспап, цилиндр формасын түзүү үчүн айлануучу дайындамадан материалды алып салуу үчүн колдонулат. Негизги кыймылды даярдоочу тетиктин айлануусу менен камсыз кылынат, ал эми берүү кыймылы кесүүчү аспапты даяр тетиктин айлануу огуна параллель багытта жай жылдыруу менен ишке ашат.

Бургулоо тегерек тешик түзүү үчүн колдонулат. Бул, адатта, эки же төрт бурчтуу кесүүчү четтери бар айлануучу аспап менен ишке ашырылат. Аспап тегерек тешик пайда кылуу үчүн анын айлануу огуна параллелдүү багытта даярдалат.

Зериктирүүдө тешикти бир аз чоңойтуу жана анын тактыгын жакшыртуу үчүн ийилүү учтуу учтуу аспап ийритүү даярдалган тешикке киргизилет. Бул продукт өндүрүүнүн акыркы этаптарында колдонулган жакшы бүтүрүү операция болуп саналат.

Райбалоо – бургуланган тешиктен аз өлчөмдөгү металлды алып чыгуучу өлчөө операцияларынын бири.

Фрезерлөөдө тегиздик же түз бетти түзүү үчүн бир нече кесүүчү четтери бар айлануучу аспап материалга салыштырмалуу жай жылдырылат. Берүү кыймылынын багыты аспаптын айлануу огуна перпендикуляр. Ылдамдык кыймылы айлануучу фрезер менен камсыз кылынат. Фрезерлөөнүн эки негизги формасы: перифериялык фрезерлөө жана бетти фрезерлөө.

Башка кадимки иштетүү операцияларына формалоо, пландоо, брошинг жана араалоо кирет. Ошондой эле, майдалоо жана ушул сыяктуу абразивдик операциялар көбүнчө иштетүү категориясына кирет.

Кесүүчү аспаптын бир же бир нече курч кесүүчү жээктери бар жана жумушчу материалдан катуураак материалдан жасалат. Кесүүчү жип чипти ата-энелик иш материалынан бөлүү үчүн кызмат кылат. Кесүүчү четине куралдын эки бети туташтырылган:

Тырмоонун бети жана капталы.
Жаңы пайда болгон чиптин агымын башкарган, белгилүү бир бурчка ориентацияланган тырмоо бурчу "α" деп аталат. Ал жумушчу бетине перпендикуляр тегиздикке карата өлчөнөт. тырмоо бурчу оң же терс болушу мүмкүн. Куралдын капталы инструмент менен жаңы пайда болгон жумушчу беттин ортосундагы боштукту камсыздайт, ошентип, бетти сүрүлүүдөн коргойт, бул финишти начарлатат. Жумушчу бет менен каптал бетинин ортосундагы бул бурч рельефтик бурч деп аталат. Кесүүчү куралдардын эки негизги түрү бар:

Бир чекит куралы жана бир нече кесүүчү курал
Жалгыз чекиттүү инструменттин бир кесүүчү жээги бар жана айландыруу, тешиктөө жана тегиздөө үчүн колдонулат. Механикалык иштетүүдө инструменттин чекити жумушчу тетиктин баштапкы жумушчу бетинен төмөн кирет. Чекит кээде мурун радиусу деп аталган белгилүү бир радиуска чейин тегеректелген.

Бир нече кесүү жээктеги инструменттер бирден ашык кесүүчү жээкке ээ жана адатта айлануу аркылуу жумушчу бөлүгүнө салыштырмалуу кыймылга жетет. Бургулоо жана фрезерлөөдө айлануучу бир нече кесүүчү куралдар колдонулат. Бул куралдардын формалары бир чекиттүү аспаптан айырмаланганы менен, аспап геометриясынын көптөгөн элементтери окшош.